Giá cổ phiếu cao – doanh nghiệp được gì
Khi theo dõi thị trường chứng khoán, nhiều nhà đầu tư thường nghĩ đơn giản: cổ phiếu tăng giá thì cổ đông lớn có lợi, cổ phiếu giảm giá thì họ thiệt hại. Nhưng với các tập đoàn lớn, câu chuyện phức tạp hơn nhiều. Giá cổ phiếu không chỉ phản ánh kỳ vọng thị trường mà còn là “công cụ tài chính” cực kỳ quan trọng để doanh nghiệp huy động vốn và duy trì hoạt động.
Đó là lý do nhiều doanh nghiệp luôn tìm cách đẩy hoặc giữ giá cổ phiếu ở mức cao, ngay cả khi họ chưa có nhu cầu bán cổ phần ra thị trường.
Giá cổ phiếu cao đem lại điều gì
Cơ hội thoái vốn cho cổ đông lớn: Đây là lý do ai cũng biết: khi cổ phiếu tăng, cổ đông lớn hoặc ban lãnh đạo có thể bán ra để thu tiền mặt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy đây không phải mục tiêu chính của hầu hết tập đoàn, nhất là khi họ còn đang trong giai đoạn mở rộng.
Công cụ huy động vốn. Quan trọng hơn, giá cổ phiếu cao giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc gọi vốn. Một số cách phổ biến:
- Phát hành cổ phiếu mới: Nếu giá cổ phiếu cao, chỉ cần phát hành thêm một lượng nhỏ cổ phiếu là doanh nghiệp đã thu về số vốn lớn.
- Thế chấp vay vốn: Cổ phiếu có thể được dùng làm tài sản đảm bảo để vay ngân hàng, công ty chứng khoán, hoặc phát hành trái phiếu.
- Tăng khả năng đàm phán: Giá cổ phiếu cao đồng nghĩa với giá trị tài sản đảm bảo lớn, giúp doanh nghiệp vay được nhiều hơn và với điều kiện thuận lợi hơn.
Hạn chế rủi ro Force Sell. Nếu cổ phiếu đã được đem đi thế chấp mà giá lại giảm mạnh, doanh nghiệp sẽ rơi vào thế khó:
- Phải trả bớt nợ để đảm bảo tỷ lệ nợ/tài sản thế chấp.
- Hoặc tệ hơn, bên cho vay (ngân hàng, CTCK) sẽ chủ động bán ra cổ phiếu để thu hồi nợ.
Điều này tạo áp lực kép: giá cổ phiếu giảm → bị bán giải chấp → giá giảm mạnh hơn. Để tránh vòng xoáy này, doanh nghiệp buộc phải duy trì giá cổ phiếu ở mức hợp lý.
Khi doanh nghiệp khát vốn, giá cổ phiếu càng quan trọng
Ở nhiều tập đoàn lớn, nhu cầu vốn thường xuyên ở mức cao vì 3 lý do chính:
- Đầu tư mở rộng quy mô: xây dựng nhà máy, mua sắm dây chuyền, phát triển công nghệ, mở rộng thị trường quốc tế.
- Chi phí vận hành khổng lồ: marketing, bán hàng, nhân sự… thường vượt xa lợi nhuận giai đoạn đầu.
- Đầu tư gối đầu nhiều dự án: đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, hạ tầng, năng lượng – dòng tiền thu về chậm trong khi vốn bỏ ra ban đầu rất lớn.
Hệ quả là dòng tiền tự do (free cash flow) của doanh nghiệp thường âm nặng trong nhiều năm. Để duy trì hoạt động và mở rộng, họ buộc phải huy động thêm vốn từ bên ngoài. Và lúc này, giá cổ phiếu cao chính là “cứu cánh”.
Góc nhìn đầu tư
Việc hiểu rõ bản chất này từ góc độ doanh nghiệp giúp bạn có góc nhìn khác về biến động cổ phiếu:
- Khi một doanh nghiệp tìm cách giữ giá cổ phiếu cao, đó không hẳn chỉ để “làm đẹp bảng điện”, mà còn là nhu cầu nội tại để duy trì khả năng huy động vốn.
- Một cổ phiếu tăng mạnh đôi khi ít liên quan đến kết quả kinh doanh ngắn hạn, mà nhiều hơn là câu chuyện tài chính và nhu cầu vốn của doanh nghiệp.
- Ngược lại, nếu nhóm cổ phiếu được doanh nghiệp dùng làm tài sản đảm bảo rơi vào vòng xoáy giảm giá và bị giải chấp sẽ đem đến các hệ lụy kéo dài cho cả doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Kết luận: Giá cổ phiếu không chỉ quyết định lời – lỗ của NĐT, mà còn là “van sinh tử” đối với doanh nghiệp. Hiểu điều này, bạn sẽ có cách nhìn thận trọng và thực tế hơn khi theo dõi những cú tăng/giảm bất thường của các cổ phiếu lớn.
